Hoe groter het muuroppervlak dat wordt aangepakt des te hoger de besparing op de kosten. Daar tegenover staan de hoge kosten voor het toepassen van muurisolatie aan de buitenkant. Ook deze kosten stijgen aanzienlijk naarmate het muuroppervlak stijgt. Naast de kosten en besparing zijn er meer voor- en nadelen te benoemen. Onderstaand de belangrijkste op een rij.
Het isoleren van de buitenmuur vraagt expertise. Het wordt namelijk een flinke aanpassing aan de woning die effect heeft op technische zaken zoals:
Deze aanpak vraagt verschillende expertises waarbij een isolatiespecialist vaak de rol heeft als adviseur. Hij/zij maakt een ontwerp op basis van jouw esthetische voorkeuren en de huidige staat van het huis. Samen met een stukadoor (pleisterwerk, tegels of steenstrips) of timmerman (hout en metaal) wordt vervolgens de uitvoering gedaan.
Speciaal aandacht moet er worden besteed aan de kozijnen wanneer er gevelisolatie komt. Door het toepassen van gevelisolatie verandert namelijk het aanzicht van de kozijnen. Ze komen dieper in de gevel te liggen waardoor de woning wat donkerder kan ogen. Daarnaast zal de beleving van binnenuit anders aanvoelen. Het zal mogelijk het gevoel geven meer privacy, maar betekent ook dat er minder direct zonlicht naar binnen komt.
Met een dikkere gevel komt ook een nieuwe raamdorpel (ook wel waterslag genoemd). De huidige raamdorpels sluiten namelijk niet meer aan op de buitengevel en moeten dus vervangen worden. Dit is vaak ook een uitgelezen kans om het aanzicht daarvan aan te passen aan de stijl die jij mooi vindt. Ga je voor een klassieke natuursteen dorpel of een aluminium of houten dorpel?
Bij het isoleren van de buitenmuur heb je ook de optie om de kozijnen te verplaatsen zodat ze meer naar buiten komen te liggen. Minder diep in de gevel. Daarmee kun je het diepliggende effect tegengaan. Dit betekent wel dat je ook aan de binnenkant van de woningaanpassingen moet maken. Je hebt een grotere vensterbank nodig. Bijkomend voordeel is dat je daarmee vensterbank aan de binnenkant groter wordt waardoor je een mooie zithoek kan creëren.
Wanneer je woont in een tussen-, hoek- of 2-onder-1-kapwoning dan is het natuurlijk de mooiste oplossing wanneer iedereen tegelijk zijn woning isoleert. Je krijgt dan allemaal een nieuwe egale muur die goed op elkaar is afgestemd. Maar de situatie kan zich voordoen dat de buren binnenkort gaan verhuizen, geen geld hebben of de meerwaarde er niet van inzien. Zijn dan je verbouwplannen onmogelijk?
Het is misschien niet erg mooi maar je kan de gevel in bovenstaande situatie toch isoleren vanaf de buitenkant. Extra aandacht moet uitgaan naar de aansluiting van dakgoot en dakrand. De dakrand wordt op maat gemaakt met hout of metaalwerk voor een mooie aansluiting moeten zorgen. In veel gevallen zal er een nieuwe dakgoot geplaatst moeten worden die niet meer aansluit op die van de buren en loost op eigen terrein. De aansluiting van muren is het minst moeilijk. Met hoekprofielen die ook gebruikt worden voor raamopeningen kan dit netjes afgewerkt worden.
Koude lucht kan minder waterdamp bevatten dan warme lucht en raakt bij voldoende afkoeling snel verzadigd. Dat betekent dat overtollig vocht wat de lucht niet meer op kan nemen, condenseert. Gebeurt dit in de buitenlucht dan is dat prima en ventileert het weg. Ligt het dauwpunt in een vast materiaal dan wordt dit nat en kunnen er vochtproblemen ontstaan.
Om vochtproblemen tegen te gaan maakt een isolatiespecialist een dauwpuntberekening op basis van bouwtekeningen. Daarmee onderzoek je of het dauwpunt in de muurconstructie komt te liggen. Is dit het geval dan wordt hier meteen een oplossing voor ontworpen. De oplossing is vaak een luchtspouw of het gebruik van een dampdichte folie die ervoor zorgt dat het vocht tegengehouden wordt. De luchtvochtigheid daalt in de constructie waardoor condensatie niet meer optreedt in de koude gevel. Vaak wordt voor de laatste oplossing gekozen. Dat is de goedkoopste en meest efficiënte oplossing qua ruimte gebruik.
Voordat je begint is het goed om na te gaan of je een vergunning nodig hebt voor het aanpassen van de buitenmuur. Het is natuurlijk leuk om allemaal wilde plannen te hebben voor het uiterlijk van je muur maar de vraag is of gemeente dit zomaar toelaat. De gemeente of welstandscommissie legt vaak wel beperkingen op ten aanzien van de dikte en het gebruikte gevelmateriaal. In de meeste gevallen moet je in ieder geval een minimale verhoging van de Rc-waarde realiseren van 2,5.
Je hebt een vergunning nodig wanneer je iets aan de gevel doet die op de openbare straat is gericht. Aanpassingen of wijzigingen zijn dan alleen mogelijk met een vergunning. Staat een van de buitenmuren op de erfgrens (naast gemeentegrond) dan kan er in overleg met de gemeente soms toestemming verleend worden om hierop te bouwen.
Wanneer je een vergunning aanvraagt voor een verbouwing dan wordt jouw aanvraag vaak ook voorgelegd aan een welstandscommissie. Deze commissie buigt zich over de technisch uitvoerbaarheid en esthetische voorwaarden. Het is dus belangrijk om ook goed na te denken of het nieuwe uiterlijk in het huidige straatbeeld geaccepteerd gaat worden.
Dan kan je ook alleen de achterkant of zijkant isoleren. De voorgevel isoleer je dan vervolgens vanaf de binnenkant.
Een muur vanaf de buitenkant isoleren doe je waarschijnlijk maar een keer in je leven en dan wil je het ook meteen goed doen. Een van de belangrijkste aspecten waar je een beslissing over moet maken is de dikte van het isolatiemateriaal en de isolatiewaarde die je daarmee wilt behalen. Je wilt er achteraf niet achter komen dat je net te weinig isolatie hebt toegepast. Alleen maar omdat dit een paar honderd euro bespaarde. Die paar honderd euro verdien je vaak meteen terug bij de aanschaf van een warmtepomp of door de lagere energierekening. Naast de dikte is ook het type isolatiemateriaal een belangrijk factor. Dit bepaalt zowel de dikte als mogelijkheden bij het kiezen van een gevelmateriaal.
De keuze van isolatiemateriaal is enigszins beperkt en afhankelijk van het gevelmateriaal dat je kiest. Pleisterwerk, tegels of bakstenen steenstrips vragen om een hard isolatiemateriaal. Hier kan het gevelmateriaal direct opgeplakt worden met lijm, mortel of specie. De meest verkochte isolatiematerialen hiervoor zijn EPS of PUR platen. In dat geval heb je vaak ook de keus uit mes-en-groef systeem wat makkelijk te verwerken is.
Wanneer je kiest voor een meer traditioneel gevelisolatiesysteem ben je vrijer in materiaalkeuze. Met een houten frame voor de bevestiging van het gevelmateriaal vervult het isolatiemateriaal alleen de functie van isolatie. Er hoeft geen stevigheid te zijn voor de bevestiging van materialen zoals steenstrips of stucwerk. In dat geval kun je dus ook dekens of ander flexibel materiaal gebruiken. Een houten frame is handig wanneer je bijvoorbeeld hout of metaal als gevelmateriaal gebruikt. Als isolatiemateriaal kan je PUR, PIR, EPS, steenwol, glaswol of houtvezel voor gebruiken.
Als je weet wat voor isolatiemateriaal en gevelbekleding je wilt gebruiken dan is de volgende belangrijke vraag welke isolatiewaarde je wilt realiseren. Naast het verfraaien van de aanblik op je woning doe je dit natuurlijk vooral vanwege de besparing op je energiekosten.
Je wilt je gevel zodanig isoleren dat het toekomstbestendig is. Oftewel, je wilt er niet na een paar jaar achter komen dat je net wat meer isolatiemateriaal had kunnen toepassen om aan de huidige isolatie-eisen te voldoen. Hieronder een overzicht van de huidige en toekomstige isolatienormen voor nieuwbouwwoningen.
Niveau van isolatie |
Minimale isolatiewaarde muur (Rc-waarde) |
Slecht geïsoleerd (tot 1987) |
0,85 tot1,3 |
Matig geïsoleerd (1988-1990) |
2,0 |
Goed geïsoleerd (1991-2015) |
2,5 tot 3,5 |
Zeer goed geïsoleerd (2016) |
4,5 |
Energieneutraal* |
5 tot 6 |
Passiefhuis** |
6 tot 8 |
* De daadwerkelijke eisen voor energieneutrale bouw (BENG-norm) worden eind 2018 verwacht en zullen gaan gelden voor nieuwbouw vanaf 1 januari 2020.
** De passiefhuis norm is niet vastgelegd met isolatiewaarden. Dit zijn veel voorkomende isolatiewaarden voor een passiefhuis.